Parochie St. Gerlach te Houthem / Parochie

Voor onze parochie is dit jaar is niet alleen een bijzonder jaar met betrekking tot de algehele afsluiting van de omvangrijke restauratiewerken, maar er wordt ook het 2^e eeuwfeest gevierd sinds 30 augustus 1808 de voormalige kloosterkerk parochiekerk werd. Het kerkgebouw, dat gebouwd werd tussen 1720 en 1725, werd door deken Partouns van de Sint Servaaskerk te Maastricht ingezegend, met de bepaling, dat het kerkgebouw in haar toekomstig bestaan uitsluitend voor de katholieke eredienst gebruikt mocht worden. De religieuzen van het voormalige klooster schonken de nieuwe parochiekerk twee beenderen van Gerlachus. Helaas werd de kerk zonder inrichting overgedragen en daarom werd de parochiaan toegestaan op eigen kosten een stoel te plaatsen. In 1843 werd door Paus Gregorius XVI een volle aflaat verleend aan ieder, die de parochiekerk van Houthem bezoekt op Allerzielen of gedurende het Octaaf van Allerzielen. In diezelfde eeuw werden er heel wat broederschappen gesticht zoals die van de Heilige Jozef, de H. Rozenkrans, het Hart van Jezus enz., maar ook een geestelijke vereniging voor de uitroeiing van godslastering en vervloekingen.

De parochie die onder het bisdom Luik viel, kwam vanaf 1840 bij het bisdom Roermond. Een jaar later kreeg de parochie nog een aantal relikwieën om “ aldaar ten eeuwigen dagen bewaert en geëert te worden.” In 1862 schonk de familie Schoenmaekers land aan de kerk. De opbrengsten van dit land moesten gebruikt worden voor het onderhoud en de versiering van de kerk. Een aantal jaar later werd door Chris van der Scheuren ook een stuk land aan de kerk geschonken. De opbrengsten hiervan moesten worden aangewend ter ondersteuning van de zieke armen in de parochie.

Eind 19^e eeuw werden er herstellingswerkzaamheden uitgevoerd. De minister had echter de benodigde subsidie geweigerd, waardoor de beschadigde muurschilderingen niet hersteld konden worden. De industrieel Petrus Regout liet echter op eigen kosten de gehele kerk in olieverf opknappen. In ruil daarvoor schonk het Kerkbestuur aan hem en zijn gezin een eeuwigdurend jaargetijde. Onze kerkklok ging in die eeuw over tot invoering van de Greenwich-tijd, die 20 minuten afweek van de Amsterdamse tijd. Dit omdat ook de stationsklok, hotels, de school en het postkantoor, deze tijd gebruikten.

Bij akte van 12 mei 1903 werd het kerkgebouw dat nog steeds eigendom was van de gemeente Houthem, geschonken aan de parochie. Voor de schenkingsakte en het registratierecht moest de parochie f 1,20 betalen, waardoor deze officieel over het gebouw kon beschikken.

In 1908 kreeg de kerk zijn eerste verwarming. Een grote kachel werd midden voor de graftombe van Gerlachus geplaatst. Deze plek is nog steeds waar te nemen onder het nieuwe Gerlachusschrijn. In 1916 en 1917 werden er wederom herstellingswerkzaamheden uitgevoerd en het schilderwerk werd gerestaureerd. In 1943 werden beide kerkklokken door de Duitsers uit de kerktoren geroofd. Op de dag van de bevrijding, 17 september 1944 werd er een Heilige Mis opgedragen tot dankzegging en werd er een fonds van 400 gulden bijeengebracht. Nu, 200 jaar na de inwijding van onze parochiekerk, werd ook een omvangrijke 12 jaar durende restauratie beëindigd. Het St. Gerlachus Octaaf van 2009 zal daarom ook een bijzonder octaaf worden, gelardeerd met de publicatie van een boek en de opening van de schatkamer. De Bisschop van Luik zal op de feestdag van de Heilige Gerlachus, 5 januari, voorgaan in de celebratie van een Pontificale Hoogmis om 10 uur en hij zal tevens de beenderen van de kluizenaar bijzetten in het nieuwe schrijn. Ook het borstbeeld van Sint Lambertus zal aanwezig zijn om de historische banden met het (prins) bisdom Luik te onderstrepen.

29-11-2008